Окрошка – рус кухнясында традицион булган салкын аш, аны язгы-җәйге чорда әзерлиләр. Куас - аның мәҗбүри компоненты.
Куас XIV–XV йөзләрдә генә барлыкка килгән, ә аңа кадәр мондый салкын ашларга тозлаган кәбестә яки тозлаган кыяр суы сала торган булганнар. Ризыкның составы да башкачарак булган. Аңа хәзерге кебек бәрәңге һәм пешкән йомырка гына түгел, ә шалкан һәм төрле хуш исле үләннәр дә салынган. Бу рецептларны берләштергән үзенчәлек – барлык ингредиентларны да ваклап турау. Ашның исеме дә шуннан, рус телендәге «крошить» сүзеннән килеп чыккан.
Окрошкага бәйле тагын бер риваять бар. Имеш, бу ризыкның тарихы Иделдән башлана. Кайчандыр әлеге елга буйлап бурлаклар зур-зур йөкләр төялгән баржаларны тартып йөргәннәр. Шундый авыр хезмәт өчен аларга куас белән кипкән балык биргәннәр. Балык бик коры һәм артык тозлы булган, шуңа күрә дә бурлаклар аны куас белән җебетеп ашаганнар, алга таба куаска яшелчәләр дә сала башлаганнар. Балык окрошкасының рецепты әнә шулай барлыкка килгән.
Рецептны Алексеевск районы кулланучылар җәмгыяте бирде.
Ингредиентлары:
Икмәк куасы – 680 мл
Тозлы чуртан балыгы – 50 г
Бәрәңге – 70 г
Кишер – 30 г
Яңа өлгергән кыяр – 60 г
Яшел суган – 40 г
Сельдерей сабаклары – 40 г
Укроп – 5 г
Каймак – 10 г
Аш горчицасы – 5 г
Чыгышы: 1000 г
Әзерләү тәртибе:
Тозлы чуртанны суда пешерәләр һәм өлешләргә бүләләр. Пешкән бәрәңге белән кишерне, яңа өлгергән кыяр, башлы суган һәм сельдерей сабакларын шакмаклап, укропны ваклап турыйлар.
Горчицага каймак, тоз, борыч кушып туглыйлар һәм куас салып сыегайталар. Әзер катнашмага туралган яшелчәләрне салып, барысын бергә болгаталар.
Балык окрошкасын 14 °С артмаган температурада бирәләр.